Maatregelen voor zelfstandigen

Uitstel betaling sociale bijdragen – update 30.04.2020

De zelfstandigen en arbeidsongeschiktheid zullen niet bestraft worden bij uitstel van hun medische afspraken – update 30.04.2020

In het voorbije voorjaar keurde de Kamer van Volksvertegenwoordigers unaniem een parlementair initiatief goed dat de hervorming van de carensperiode verankerde. Het gaat om de periode waarin zieke zelfstandigen niet gedekt zijn door de ziekteverzekering. Sindsdien zijn de zelfstandigen retroactief gedekt voor heel hun ziekteperiode als die periode langer duurt dan 7 dagen (tegen 3 maanden 20 jaar geleden). 

Na deze parlementaire hervorming kon de vergoeding van een arbeidsongeschiktheid van een zelfstandige evenwel pas beginnen op een datum na de datum van het medisch attest afgeleverd door de arts. 

Naar aanleiding van de coronaviruspandemie moesten veel zelfstandigen hun medische afspraken uitstellen. De Ministerraad besliste dan ook om deze clausule te schrappen.


Men kan een betalingsuitstel van één jaar aanvragen voor de voorlopige sociale bijdragen van het eerste en tweede kwartaal van 2020. Men kan dus de betalingen met een jaar uitstellen, zonder dat daarvoor verhogingen zullen aangerekend worden en zonder invloed op de uitkeringen.

Dat betekent dat de bijdrage van het eerste kwartaal 2020 moet betaald worden vóór 31 maart 2021 en de bijdrage van het tweede kwartaal 2020 vóór 30 juni 2021.

Deze aanvraag kan ingediend worden tot 15 juni 2020.

In de aanvraag moet steeds vermeld worden dat men een betalingsuitstel aanvraagt omwille van het Coronavirus.

Men dient de aanvraag schriftelijk in te dienen via zijn sociaal verzekeringsfonds (https://www.rsvz.be/nl/socialeverzekeringsfondsen). Er is geen specifiek formulier voorzien voor de aanvraag. Heel wat sociale verzekeringsfondsen hebben intussen wel reeds een webformulier voorzien om de aanvraag online in te dienen.

De aanvraag moet steeds tenminste de volgende inlichtingen bevatten:

  • naam, voornaam en woonplaats van betrokkene
  • naam en zetel van zijn bedrijf

Het betalingsuitstel kan worden verkregen zonder dat daarvoor verhogingen van 3% of 7% zullen worden aangerekend en zonder invloed op de uitkeringen, op voorwaarde dat de bijdragen op de vastgelegde termijnen werden betaald. De zelfstandige moet steeds de ondervonden financiële moeilijkheden door het Coronavirus bewijzen.

Deze maatregel geldt bovendien voor de regularisatie van de sociale bijdragen waarvan de betalingstermijn werd vastgelegd op 31 maart 2020.

Als de bijdrage niet volledig betaald is binnen de voorziene termijn, zijn er verhogingen op de betreffende kwartalen verschuldigd en zullen onrechtmatige genoten uitkeringen worden teruggevorderd.

Let wel: om te kunnen genieten van de aftrek voor het vrij aanvullend pensioen van zelfstandigen, moet de zelfstandige op 31 december 2020 in orde zijn met de betaling van zijn sociale bijdragen. Wie dus een uitstel heeft verkregen van betaling van zijn sociale bijdragen, kan zijn VAPZ niet aftrekken.

Kwijtschelding verhogingen

Zelfstandigen die hun voorlopige sociale bijdragen van het eerste kwartaal van 2020 niet tijdig voor 31 maart 2020 betalen, zullen omwille van de laattijdige betaling geen verhogingen moeten betalen. Hetzelfde geldt voor de laattijdige betaling van regularisatiebijdragen die op 31 maart 2020 moeten betaald zijn. Die verhogingen vallen automatisch weg. De zelfstandige moet dus geen aanvraag doen.

Vrijstelling van sociale bijdragen aanvragen:

U kan een aanvraag tot vrijstelling van bijdragen indienen bij het Rijksinstituut voor de Sociale Verzekeringen der Zelfstandigen (RSVZ)  omdat u door het Coronavirus financiële problemen heeft (men kan deze aanvraag via het sociaal verzekeringsfonds laten verlopen).

U kan deze vrijstelling aanvragen voor het eerste en/of tweede kwartaal van 2020.

De aanvraag dient vóór 15 juni te gebeuren en in het aanvraagformulier moet men aanvinken dat men tot een sector in crisis behoort en dit toelichten.

Verlagen van de voorlopige sociale bijdragen:

Zelfstandigen in hoofdberoep en meewerkende echtgenoten die hun sociale bijdragen niet kunnen betalen, kunnen vrijstelling van bijdragen vragen. De vrijstelling van bijdragen kan geheel of gedeeltelijk worden toegekend.

Men kan een aanvraag tot vrijstelling van bijdragen indienen bij het Rijksinstituut voor Sociale Verzekeringen der Zelfstandigen (RSVZ) omdat men door het Coronavirus financiële problemen heeft (men kan deze aanvraag ook via het sociaal verzekeringsfonds (https://www.rsvz.be/nl/socialeverzekeringsfondsen) laten verlopen dat daarvoor over een vereenvoudigd aanvraagformulier beschikt).

Men kan deze vrijstelling aanvragen voor het eerste en/of tweede kwartaal van 2020.

Een aanvraag voor toekomstige kwartalen is niet mogelijk.

Bij positief advies bouwt men voor deze twee kwartalen geen pensioenrechten op (is voorlopig en kan bijgestuurd worden omwille van coronavirus).

Hou er wel rekening mee dat men reeds 4 kwartalen moet actief zijn als zelfstandige. Ook dit kan nog versoepeld worden, maar daarover is nog geen uitsluitsel.

Verlagen van de voorlopige sociale bijdragen:

De sociale bijdragen van zelfstandigen worden berekend op basis van het netto belastbaar inkomen van het jaar zelf. Het werkelijk netto belastbaar inkomen is maar definitief gekend na twee jaar. Daarom betaalt u eerst voorlopige bijdragen, met daarna een herziening.

Dreigt u in het jaar 2020 minder te verdienen door het Coronavirus, dan kan u de voorlopige bijdragen laten aanpassen. Deze aanvraag kan u best rechtstreeks richten aan het sociaal verzekeringsfonds waarbij u aangesloten bent.